Bjarne: “Daar waar het ’t meest schuurt, is de meeste groei”

Er was een tijd dat Bjarne (46) het liefst zo ver mogelijk uit de buurt bleef van alles wat met het geloof te maken had. “God, christenen, de Bijbel, ik wilde er niks mee te maken hebben.” Tegenwoordig trekt hij met een busje Europa door, juist om dát geloof te delen op plekken waar gebrokenheid heerst. Een flinke ommekeer, waar een geschiedenis aan vooraf ging van trauma, verslaving en misbruik. Toch vond hij in dit diepe dal onverwachts het geloof, dat hem nieuw leven bracht.

“‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’. Het was jaren mijn instelling”, begint Bjarne. Deze nuchtere Twentenaar, zoals hij zichzelf noemt, had nooit gedacht dat hij op een dag zelf mensen op straat zou aanspreken over God. “Ik was allergisch voor alles wat met geloof te maken had. Ik had zo’n afkeer van christenen, ik had zelfs braakneigingen als ik een bijbel zag. Voor mij stond geloof gelijk aan veroordeling en pijn.” Maar hoe nuchter hij zichzelf ook vond, er kwam een moment dat Bjarne iets meemaakte dat hij niet kon verklaren, een ervaring die hem niet losliet.

Juist in een periode waarin hij niets met het geloof te maken wilde hebben, kreeg Bjarne een droom die alles op zijn kop zette. “In 2010 droomde ik over een hele specifieke plek op Tenerife”, vertelt Bjarne. “‘The Living Room’ heette het. Een ruimte boven een stripclub, waar daklozen en verslaafden werden opgevangen. Ik zag mezelf daar kopjes koffie uitdelen. Geen duistere plek, maar een plek vol licht; mensen voelden zich geaccepteerd, ze werden daar voor het eerst echt gezien. Ik zag het zó levendig in mijn droom. De mensen, de inrichting, de sfeer. Ik zag het tot in detail voor me. Ik geloofde op dat moment niet eens. Maar ik ervaarde: dit móét van God zijn.” Jaren later zou blijken dat deze droom geen verbeelding was, maar een stille belofte. Iets waar hij zelf, zonder het te weten, naartoe onderweg was.

Toch verdween de droom naar de achtergrond en werd het overstemd door een andere werkelijkheid. “Twee jaar later beleefde ik een van mijn dieptepunten”, vertelt Bjarne. “Na een verbroken relatie ging ik langs bij vrienden. Even wat afleiding zoeken, dacht ik. Ze gaven mij twee biertjes, maar ik kan totaal niet tegen alcohol. Dus ik was binnen no-time aangeschoten. Wat ik toen niet wist, is dat deze vrienden cocaïne gebruikten. Ze dachten: laten we wat voor Bjarne achterlaten op de wc, dan kan hij het eens proberen als hij wil. En dat deed ik. Met mijn aangeschoten hoofd liep ik de wc in. De alcohol nam alle remmingen weg en ik nam een lijntje. De rest wreef ik van mijn handen, hup, zo regelrecht de wc in. Ik had geen idee dat ik daarmee zo’n € 50,- door de wc spoelde. De eerste paar keren voelde ik niks. Dat is het geniepige aan drugs. Voor je het weet, neemt het je volledig over. Begin 2012 gebruikte ik voor het eerst coke. Eind dat jaar was ik een compleet wrak. Mijn dieptepunt was toen ik acht gram per dag gebruikte. Ik kon nog geen vier uur zonder.”

Aan de worstelingen die Bjarne in zijn volwassen leven doormaakt, ging een hele geschiedenis vooraf. “Die afkeer voor het geloof ligt in mijn jeugd”, vertelt Bjarne. Hij groeide op binnen een fundamentalistische heiligmakingsbeweging waarin het draaide om gehoorzaamheid. “De liefde die ik kende was voorwaardelijk en afhankelijk van regels. Zo zou je niet in de hemel komen als je de afwas een keer niet op tijd deed. Je moest ‘de wil van het kind’ breken, zodat ‘Gods natuur’ ervoor in de plek kon komen. In de kinderdienst werd verteld dat Jezus zou terugkomen met een bus en dat je niet mee mocht als je ongehoorzaam was. Ik weet dat er goedbedoelende mensen bij waren en wil zeker niet alles over een kam scheren. Maar als je mensen of systemen boven Jezus zet, gaat het fout.” Alsof dat niet genoeg was, droeg Bjarne in stilte een diep geheim met zich mee. “Van mijn zeventiende tot mijn twintigste ben ik seksueel misbruikt door een man buiten de kerk. Dat kwam bovenop het emotionele en psychische misbruik dat ik de eerste twintig jaar van mijn leven al had meegemaakt. Het was een zware last die ik met me meedroeg.”

Om te vluchten van alle pijn vertrekt Bjarne in 2013 naar Tenerife, zonder nog stil te staan bij de droom die hij eerder had. “Ik ging vijf dagen en had bedacht: op de laatste dag maak ik er een einde aan. Maar tot mijn verbazing was er niks dat mij deed herinneren aan Nederland en aan het trauma dat ik daar had opgelopen. Ik was weer in gebruik, maar mijn verlangen naar drugs was weg op dat moment.” Vijf dagen werden weken en weken werden maanden. “Uiteindelijk ben ik er langere tijd gaan wonen.” Het eiland waar hij ooit een droom over had, werd niet het einde, maar het begin van een nieuwe levensweg. Toch verliep die weg niet zonder hobbels. “Ik viel weer terug in gebruik en in de jaren die volgden pendelde ik meerdere keren heen en weer tussen Tenerife en Nederland. Ik had een ongezonde relatie met een Nederlandse vrouw en keerde terug naar Nederland omdat ze ontrouw was. Ik raakte er steeds dieper in verstrikt, totdat ik in 2019 instortte.”

In diezelfde periode komt Bjarne op een onverwacht moment de man tegen die hem jarenlang seksueel heeft misbruikt. “Ik liep ’s avonds in een park, zomaar een rondje. En daar stond hij, ik herkende hem meteen. Je zou denken: het moet verschrikkelijk zijn om hem opnieuw tegen te komen. Maar het enige wat ik voelde, was Gods liefde voor hem. Geen haat, geen boosheid, geen wrok. Alleen maar de gedachte: jij hebt Jezus nodig. En ik mocht voor hem bidden. Als je zoiets kunt vergeven, weet je: dat kan alleen door God.” Bjarne gaat intussen uit behandeling bij De Hoop. “Aan het eind van mijn verblijf kocht ik een oud busje. Op het moment dat ik werd ontslagen, ben ik meteen naar Tenerife gereden.”

Wie denkt dat zijn leven vervolgens in een rechte lijn omhoog gaat, heeft het mis. Na een paar maanden keert hij terug naar Nederland, waar hij weer verstrikt raakt in een schadelijke relatie. “Het was niet alleen destructief, maar ook gewelddadig. Het was zo heftig, dat ik toen een bijna-doodervaring heb meegemaakt. Ik zag mezelf uit mijn lichaam treden en ervaarde dat ik in de hemel was. Dat was heel apart. Ik stelde vragen en kreeg antwoorden. Bij De Hoop is het zaadje geplant, maar door deze ervaring ging mijn hart pas volledig open voor God.”

Na zijn bijna-doodervaring keert Bjarne eind 2020 terug naar Tenerife, vastbesloten om te ontdekken wat die droom die hij tien jaar eerder kreeg écht betekende. Daar bezoekt hij de NA (een zelfhulpgroep voor ex-verslaafden, red.). “Ik bad vastbesloten: ‘God, laat me vandaag een christen ontmoeten, die mij naar de plek van mijn droom kan leiden’. Ik ging zitten naast een paar ruziënde mannen en was sceptisch. Halverwege de meeting kwam er een Ierse man binnen: een bijzondere verschijning met slippertjes, een korte zwembroek en een gouden kruis om zijn nek. Ik wist direct: dit is mijn ‘christen’. Na de meeting sprak ik hem aan. ‘Ben jij christen?’, vroeg ik. ‘Ja, ga je morgen mee naar de kerk?’ Hij haalde mij de volgende dag op. Daar liep ik de persoon tegen het lijf die ging over de outreach naar daklozen en verslaafden. ‘Ik wil je wat laten zien’, zei hij na de dienst. We kwamen aan bij een gebouw dat op het eerste gezicht niet bijzonder leek. Maar toen we de trap opliepen, stond ik precies op de plek uit mijn droom: ‘The Living Room’, een opvangruimte voor daklozen en verslaafden. Het bleek direct boven een stripclub te zitten. Die plek, die ik zo lang niet had kunnen plaatsen, bleek nu werkelijkheid.” Bjarne hielp er lange tijd en ging vanuit die plek ook de straten op met zijn busje om verslaafden en daklozen te ontmoeten en hen koffie, een maaltijd en een luisterend oor te bieden. “Op een gegeven moment stond ik zelfs op een homo-ontmoetingsplek om het evangelie te delen. Het verraste me hoe krachtig hoop kan doorbreken, juist op plaatsen waar je het misschien niet snel zoekt.”

Tegenwoordig reist Bjarne met zijn busje onder de naam ‘Caring Arms’ door heel Europa om het evangelie te delen. Op het moment van schrijven is hij even terug in Twente, om vervolgens naar Duitsland en weer terug naar Tenerife te rijden. “Mijn herstel begon bij De Hoop, waar ik heling vond door de liefde van de medewerkers en een positieve ervaring kreeg met God. Soms blijven dingen nog lastig, zoals het omgaan met schuld of liefde ontvangen van anderen. Het is niet alleen maar halleluja, we leven eenmaal in een gebroken wereld. Maar juist daar waar het ’t meest schuurt, is de meeste groei. Dat ervaarde ik sterk toen ik voor een langere tijd op een homo-ontmoetingsplek evangeliseerde, terwijl ik zelf misbruikt ben en daardoor vroeger juist worstelde met mijn identiteit. Of toen ik daklozen en verslaafden hielp, op een steenworp afstand van de plek waar ik eerder een einde aan mijn leven wilde maken. In Spreuken 3:6 staat: ‘Ken Hem in al je wegen, dan zal Hij je paden rechtmaken’. Dat zijn niet alleen de paden die voor je liggen, maar ook de paden uit je verleden. Daar kan ik zeker van getuigen. Deze nuchtere Twentenaar heeft een hele reis afgelegd, maar ik verwonder me dagelijks wat ik meemaak met God.”