Els van Weijen (48) groeide op in een verstoord en onveilig gezin, zoals ze het zelf noemt. Haar vader was alcoholist en ook de relatie met haar moeder was niet zoals het hoort te zijn. Onvoorwaardelijke liefde kende ze niet. Om de pijn en het verdriet te dempen, gaat Els lezen en eten. Jaren worstelt ze met een eetverslaving en een depressie. Ze zat vast in een patroon waar ze zelf niet meer uitkwam. Een lange opname bij De Hoop veranderde haar leven. “Wat mij persoonlijk het meest heeft geholpen, is dat ik een baan kreeg. Ik had weer een doel in mijn leven.”

“Mijn vader was zwaar alcoholist en erg onvoorspelbaar”, begint Els haar heftige levensverhaal te vertellen. “Hij was vooral verbaal ontzettend agressief. Zo jong als ik was, had hij al commentaar op mij en kleineerde hij mij. Er waren ook veel momenten van geweld in huis. Dat gaf een enorm gevoel van onveiligheid. Om het dragelijk te houden voor mezelf, lette ik extra goed op wat ik zei. Ik vermeed conflicten en was heel lief voor mijn moeder. En ik zei vooral niet wat ik vond. Ik dacht dat het normaal was zoals het er bij ons thuis aan toeging. Ik had geen referentiekader. Er werd ook niet gesproken over de problemen die er waren. Het was echt mijn geheim. Ik herinner me dat ik het ooit tegen een vriendinnetje zei, maar zij had ook zo’n vader. ‘Bij ons thuis is het veel erger’, reageerde ze. Dat motiveerde niet om het daarna nog eens te delen met iemand. Ik weet nog dat er een keer iets buitenshuis gebeurde. Op de terugweg zei mijn moeder: ‘Hier praten we met niemand over!’ Dat had ze niet hoeven zeggen, want dat voel je zelf wel aan. De schaamte is enorm.”

Afstand
Els’ ouders gaan uiteindelijk uit elkaar en de rust keert in zekere zin terug. “Het is goed dat ze zijn gescheiden. Vrij snel zag ik in dat mijn moeder eigenlijk heel afstandelijk was. Er was een soort kilte. Daar heb ik het meest mee geworsteld. Ze heeft lichamelijk heel goed voor mij en mijn broers gezorgd, maar er was afstand. Het voelde op zo veel momenten alsof ik niet voor haar bestond. Tegen mijn broers deed en doet ze anders. Dat vind ik nog steeds heel moeilijk. Ik vind het ook lastig om iets over haar te zeggen, want er is nog steeds een zekere loyaliteit. Ik weet dat er veel kinderen zijn die de mythe in stand houden dat hun papa en mama altijd het beste met hen voor hebben. Dat is niet altijd waar. Nu moet ik er wel eerlijk bij zeggen dat mijn ouders ook veel nare dingen hebben meegemaakt, maar dat is niet voor alles een excuus.”

Help mensen als Els

Een blokje chocola
De eenzame jonge Els vindt troost in lezen. Even weg van de realiteit, in een andere wereld. Het bleef niet bij lezen alleen. “Ik werkte al jong op zaterdagen en in de vakanties en had dus wat geld te besteden. Het begon met het kopen van een reep chocolade of soms een doos bonbons. Bij iedere pagina mocht ik dan een stukje pakken. Een dwangmatig patroon. Ik was toen een jaar of 12. Doordat ik iedere dag 12 kilometer naar en van school fietste, viel het niet op. Na mijn studie escaleerde het. Mijn opa, die voor mij een vaderfiguur was, overleed en een goede vriendin deed een zelfmoordpoging. Haar ouders wisten zich geen raad en stuurden haar naar mij. Ik voelde me zo verantwoordelijk voor haar. Die twee dingen hebben me over het randje geduwd. Toen ik ook nog eens mijn baan verloor, was er geen houden meer aan. Eten was het enige dat me rust gaf. Ik zag met lede ogen aan dat ik dikker werd. Ik woog op een gegeven moment bijna tweehonderd kilo. Ik walgde van mezelf. Maar de knop ging niet om. Ik kan het niet uitleggen, maar er was zo’n intens verlangen naar eten. Het is als een fysieke vriend die je mist. Als ik niet at, voelde ik de pijn. Het was zelfs zo erg dat ik al rustig werd als ik naar de supermarkt liep. Natuurlijk nam ik me vaak voor om te stoppen. Ik gooide zelfs eten in de vuilnisbak. Maar later viste ik het er weer uit. Zo verslaafd was ik! Op een gegeven moment denk je: het is toch te laat, ik ben toch al dik. Wat maakt het allemaal nog uit? De controle was ik volledig kwijt en ik wist niet meer wat ik moest doen. Ik wist überhaupt niet meer wie ik was. Ik zwabberde maar wat rond in mijn leven. Ik wilde niets liever dan dood. Het leven had voor mij toch geen zin meer.”

"Ik woog op een gegeven moment bijna tweehonderd kilo. Ik walgde van mezelf."

Geef jouw steun

Animatiefilm
De jaren gingen voorbij zonder dat er iets veranderde. “Ik had een goede uitkering, dus de stimulans om iets te moeten doen was er niet echt. Ik zat eigenlijk alleen maar binnen, in mijn donkere appartement. Op een gegeven moment, in een periode waarin ik het depressiefst was, zou mijn uitkering aflopen. ‘Als die afloopt, maak ik er een eind aan’, had ik bedacht. Ik wilde niet wéér mijn handje ophouden.

Het liep anders, want God greep in. Ergens had ik altijd al het besef dat er meer was. In de periode ervoor zag ik al eens een bord langs de weg met een Bijbeltekst. Zulke dingen gebeurden vaker. God vroeg blijkbaar om mijn aandacht. Ik besloot Hem een kans te geven en zei: ‘Als U bestaat, laat Uzelf dan zien.’ En wat denk je, de uitkering liep niet af. Volgens mij had God de uitdaging aangenomen. Alleen deed ik vervolgens zelf niks met Hem. Na een half jaar stopte de uitkering alsnog. Toen werd ik bang. Ik had veel stress en sliep niet meer. De nachten bracht ik televisiekijkend door. Tijdens zo’n nacht gebeurde het wonderlijke. Op de BCC draaide de animatiefilm The Miracle Maker, dat ging over Jezus. In het poppetje Jezus zag ik echt Gods liefde. Dat raakte me diep. Toen heb ik weer gebeden: ‘God, als U bestaat, help me dan alstublieft.’ Ik viel als een blok in slaap. De volgende dag was alles anders. Er was opeens zo’n vreugde. God was er.”

Moederfiguur
Els ging de Bijbel lezen en kwam via een lofprijsavond in contact met een echtpaar dat haar meenam naar de kerk. “Een geweldige kerk. Heel klein. Ik voelde me voor het eerst gezien. Iedereen was betrokken op elkaar en dat was precies wat ik nodig had. Ik kon me niet meer verstoppen. Ik voelde heel veel liefde. De vrouw van dat echtpaar was echt een moederfiguur. Ik kwam er veel over de vloer en het was nooit te veel. Ik gooide het roer drastisch om. Ik kreeg een baan en ik dacht: nu kan ik ook met God het eten aanpakken. In elf maanden viel ik negentig kilo af.”

Zelfmoord
Het leven van Els lijkt min of meer weer op de rit te zijn. “Maar toen kwam de desillusie. Als je zo zwaar bent geweest, laat dat veel sporen achter op je lichaam. Ik wilde graag een partner en een gezin. Mijn overtuiging was dat die dromen door hoe ik eruitzag niet meer zouden uitkomen. De depressiviteit kwam terug en in zo’n anderhalf jaar tijd at ik de negentig kilo er weer aan. Als je je maar ellendig genoeg voelt, gaat het vanzelf. Ik denk dat ik ten diepste de liefde die ik kreeg niet kon pakken. Ik verdroeg het niet, want ik was het niet gewend. Ik werd wantrouwend: wanneer zijn ze me zat en word ik aan de kant gezet? Ik werd boos op God: heb ik Zijn liefde me allemaal ingebeeld? De zelfmoordgedachten kwamen ook weer terug. Eigenlijk was ik al zelfmoord aan het plegen door zo te leven. Ik weet nog goed dat ik met twee zware boodschappentassen over straat liep en ik mijn hart voelde overslaan. Nog even en dan ben je dood, Els. En dat heb je dan zelf gedaan.

Geef mensen als Els een toekomst

"Eigenlijk was ik al zelfmoord aan het plegen door zo te leven."

Ik sprak met iemand van het UWV en zij zei: ‘Je weet heel goed wat er speelt, maar je krijgt het niet doorbroken.’ Ze had gelijk. Ik had professionele hulp nodig. Het kon zo niet langer. Een vrouw uit de kerk die verslaafd was aan alcohol, had eigenlijk ook hulp nodig en kon bij De Hoop terecht. Zij wilde niet en dat vond ik zo frustrerend. Toen dacht ik: Maar ik wil wel!”

Opname
In eerste instantie krijgt Els bij De Hoop poliklinische hulp. Vrij snel kwam het besef dat dat niet voldoende was. Ze werd opgenomen. “Een hele stap was dat. Ik dacht: zit ik daar tussen de drugsverslaafden en alcoholisten. Nu kan ik zeggen dat ik me nog nooit ergens zo thuis heb gevoeld als daar. Er was zo veel herkenning. De reden waarom iemand verslaafd is, is meestal hetzelfde.

In die periode viel ik weer heel veel af, maar de laatste veertig kilo lukten niet. Waarom kreeg ik het niet doorbroken? Waarom zocht ik altijd weer steun bij eten? En waarom bleef de somberheid? Dat resulteerde in een enorme worsteling met mezelf en met God. Ik begon te twijfelen of Gods wel echt zo liefdevol was. Stelde Hij in werkelijkheid niet juist veel eisen? Had ik te maken met een harde God? Achteraf denk ik dat God dit proces zo heeft geleid. Bij De Hoop leerde ik namelijk dat onder mijn depressiviteit en eetverslaving veel boosheid zat. Die had ik zo lang onderdrukt. Het was alsof God zei: ‘Toe maar, je krijgt ruimte om het eruit te gooien.’ God is zo genadig. Terwijl ik bij Hem vandaan liep, trok Hij me steeds weer terug en liet Hij mij zien dat Hij er nog steeds was. Hij heeft me net na mijn bekering heel nadrukkelijk Zijn liefde laten voelen zodat Hij me daarna kon vasthouden.”

Help mensen als Els

Van cliënt naar medewerker
Bij De Hoop leert Els hoe ze in elkaar zit en krijgt ze weer een doel in het leven. “Ik kreeg inzicht in wat er in mijn leven gebeurde en de kans om veel dingen uit het verleden te benoemen. Nu weet ik waarom ik eet. En ik weet nu dat ik er mag zijn! De medewerkers van De Hoop hebben echt Gods liefde laten zien. Het was een warm bad. Wat mij uiteindelijk het meest heeft geholpen, is dat ik aan het werk ging. Toentertijd was het zo dat je na een paar weken behandeling al werkervaring ging opdoen. Er moest weer routine in het leven komen. Ik kreeg een baan op de media-afdeling. Daar mocht ik onder andere schrijven. Dat vind ik leuk en ik kan het ook nog eens! Dat werd gezien. Ik kreeg steeds meer mogelijkheden en taken. Toen mijn behandeling na 1,5 jaar stopte, kwam er een vacature. In eerste instantie ter vervanging tijdens zwangerschapsverlof. Toen die ene collega terugkwam, ging een andere collega weg en kon ik blijven. Al jaren ben ik communicatiemedewerker en schrijf ik voor het magazine van De Hoop. Al die jaren bleef eten helaas wel een issue. Ik voelde me soms zo hypocriet: ik schrijf verhalen van mensen die door God zijn veranderd, terwijl ik niet naar God ga als ik verdriet heb, maar naar de supermarkt. Sinds 2019 is dat gelukkig anders en heb ik mijn verslaving onder controle.”

“Ik denk dat God de laatste puzzelstukjes op de juiste plek legt en zegt: ‘Je weet wat je had en je ziet nog niet wat je krijgt. Maar het wordt goed'.”

Japan
Na jaren knokken is het leven van Els ten positieve veranderd. Ze zit op haar plek bij De Hoop, heeft een fijn huis en lieve mensen om haar heen. Toch gelooft ze dat God nog een ander plan met haar leven heeft. “In 2019 was ik op een zendingsconferentie. Het was aan het eind van een vakantie. Eigenlijk had ik meer zin in ontspanning dan in een conferentie. Toen leek het alsof een stem tegen me zei: ‘Hoelang blijf jij je nog verschuilen achter je excuses? Wanneer ga je wat doen?’ Ergens wist ik al heel lang dat ik iets met zending moest doen, maar nu wist ik het zeker: ik kan er niet meer omheen. Alle bezwaren die ik had, werden tijdens die conferentie van tafel geveegd. Terug thuis heb ik het gelijk gedeeld in de kerk. Als andere mensen het wisten, kon ik het niet meer wegstoppen. Tijdens een gesprek met een zendingsorganisatie kwam naar voren dat er nog wel wat dingen waren waaraan ik moest werken. Dat heb ik ook gedaan. In 2020 raakte ik de laatste veertig kilo kwijt, zodat ik nu 111 kilo afgevallen ben, en kwam ik God nog meer onder ogen. Niet meer rennen naar eten, maar naar Hem. In maart 2021 gaf OMF aan dat ze met me verder willen. In september 2021 vertrek ik voor een jaar naar een Bijbelschool in Engeland. Daarna ga ik als zendeling werken in Japan. Er verandert een hoop in mijn leven en dat geeft veel stress: het loslaten van hier, maar ook de praktische zaken. Er zijn momenten dat ik me afvraag: ‘Heer, waarom vraagt U dit van me? Ik durf niet, geef me moed!’ Toch heb ik nog steeds sterk de indruk dat Hij dit van me vraagt. Ik denk dat God de laatste puzzelstukjes op de juiste plek legt en zegt: ‘Je weet wat je had en je ziet nog niet wat je krijgt. Maar het wordt goed. Je staat op de drempel van een nieuw begin’.”

Helaas kreeg Els net voordat ze naar Japan zou gaan te horen dat ze kanker heeft. Ze is nu in behandeling. Bid mee dat Els mag herstellen en kracht krijgt om dit te dragen. Op de hoogte blijven?

Els kreeg bij De Hoop haar toekomst terug. Geef jij onze cliënten ook een toekomstperspectief?