Een nutteloze ster
Oef, ik was laat! Ik zat als een wielrenner voorover op mijn fiets en pakte de gebruikelijke ochtendroute. Zo scheerde ik ook deze ochtend weer langs een kerk in Dordrecht. ’s Ochtends ziet het daar altijd wat mistroostig uit. Een groot, leeg parkeerterrein voor een achteraf liggend kerkgebouw. Maandagochtend, dus weinig roering op het parkeerplein van de kerk. Eigenlijk gaf ik er weinig aandacht aan. En toch was er iets anders dit keer. Er was iets dat vanuit een ooghoek probeerde mijn aandacht te trekken. Het schemerde nog enigszins en doordat ‘het’ licht gaf, kreeg het mijn aandacht ook.
Ik zag wat het was. Een verlichte ster! Niet vreemd natuurlijk in deze tijd, maar toch. De ster hing er namelijk wat verloren bij: boven een zelf in elkaar getimmerd leeg ‘hok’ tegen een blinde muur van de kerk. Een wat surrealistisch beeld. Zo van “kijk mij eens op niets stralen! Functieloos, maar ik straal wel!”
Volgens een goede traditie verschijnt op diezelfde plek – elk jaar weer – bij de kerk een kerststal, waar met een kunstig gemaakte beeldengroep het kerstverhaal wordt uitgebeeld. Ook dit jaar dus weer present. De stal, die ik dus wat respectloos aanduidde met ‘hok’, was er al, maar had geen bewoners. Het was leeg. Ruimte genoeg voor aanloop. Er was in ieder geval licht, want de ster scheen wel. De ster scheen op de leegte.
Onwillekeurig dacht ik daardoor aan vele mensen die me door de jaren heen hun decemberervaringen hebben toevertrouwd. Regelmatig zijn het (jeugd)herinneringen met verhalen van gezelligheid, warmte, kerkgang, familie, kerstvakantie en lekker samen eten. Maar ook zeer regelmatig waren het verhalen van eenzaamheid, kilte, leegte, gebrokenheid, kou, terugval en soep bij het Leger des Heils…
Dit alles kwam bij mij naar boven, toen ik die ster zag schijnen op het lege hok. De zogenaamde feestmaand wordt soms ook ervaren als een groot, leeg, kil hok. Wellicht straalt de omgeving (de ster), maar is er geen connectie met de binnenkant van het hok. Het valt de ster niet eens op dat het hok leeg is. In december wordt er regelmatig, ook in stilte, uitgeroepen: “Zie mij toch! Jullie hebben het allemaal gezellig maar ik voel me kil en leeg. Het licht en de warmte van de ster raakt mij niet.”
"Zie mij toch! Jullie hebben het allemaal gezellig, maar ik voel me kil en leeg. Het licht en de warmte van de ster raakt mij niet."
Uit het Lucas evangelie weten we dat de stal niet leeg bleef. De Redder van de wereld werd gelegd in een kribbe. Dat is een voederbak, dus we gaan er maar even vanuit dat de behuizing inderdaad een stal betrof. De koster zal er heus wel voor zorgen dat de bewoners van de stal tijdig hun intrek gaan nemen, en op kerstavond wordt het kindje Jezus keurig op z’n plaats gelegd. De bezoekers van de kerst avond/nachtdienst hoeven na afloop niet bij een lege stal chocolademelk te drinken…
Tot die tijd hoop ik dat de ster zal blijven branden. Als beeld van het Licht dat in deze wereld kwam, juist ook voor diegenen die het leven als leeg en kil ervaren. Dat we als De Hoop ggz voor onze cliënten, zowel residentieel als ambulant, hun naasten, kerkverbanden en elkaar, ambassadeurs van dit Licht mogen zijn en blijven.